یکی از کهنترین مراسم در مراحل قبل ازدواج مراسم حنابندان میباشد. البته به مرور زمان مراسم حنابندان کمرنگ تر شده و عمدتا در شهرهای بزرگ اجرا نمیگردد؛ ولی در بخشهای مختلف کشور عزیزمان اجرا میگردد. مهمانهای حضور یافته در این سنت را تماما خانومها تشکیل میدهند و آقایان در مراسم حنابندان حضور ندارند. دلیل اجرای مراسم حنابندان به نوعی خداحافظی عروس خانم از خانواده خود و آخرین شب اقامت عروس خانم در منزل پدری میباشد.
رسم است که در سینی کوچک یا بزرگ زیبا به فراخور تعداد میهمانها حنا تهیه میگردد و خانمهای حاضر در مراسم حنابندان اقدام به آغشته کردن دستهای خود به حنا نموده. گاها افراد باسلیقه اقدام به طراحی با حنا به روی دست میکنند که شکل زیباتری به خود میگیرد؛ مانند تتو که به تتو حنا هم شناخته میشود. حنا درآئین کهن نشانه شادی، محبت، زیبائی و دوام میباشد. در شهرهای مختلف مراسم حنابندان به گونههای متفاوتی اجرا میگردد.
رسم بر این بوده که حنای مورد استفاده در شب حنابندان در منزل داماد تهیه میگردیده و طبق رسوم، نوازندهها با ساز و دهل طی تشریفاتی به سمت خانه عروس میبردند. گاهی هم خانوادههای عروس و داماد به صورت جداگانه حنا تهیه میکردند و هر یک سعی میکردند که سلیقه بهتر و بیشتری در تهیه آرایش حنا جهت شب حنابندان به خرج دهند. معمولا این مراسم بعد از نوبت شام اجرا میگردد.
گاها هم خانواده عروس علاقهمند است که از میهمانها با شام پذیرائی گردد. هزینه حنابندان به عهده خانواده عروس میباشد یا بصورت مشترک هزینهها بین خانواده عروس و داماد تقسیم میگردد. حنابندان در جای جای کشور عزیزمان ایران به نامهای مختلفی معروف است. در مراسم حنابندان که در شب پایانی حضور عروس خانم در منزل پدریش صورت میگیرد استفاده از شیرینیهای سنتی و نقل و شربت و چای و میوه نیز پذیرائی میگردد.
این مراسم میتواند هم در منزل پدری عروس خانم انجام شود، هم در جای دیگر که شرایط اجرای مراسم حنابندان و حضور میهمانها را دارد صورت بگیرد. معمولا میزبان که خانواده عروس خانم است، هدایائی هر چند کوچک به میهمانها میدهند. یکی از دلایل اجرای مراسم حنابندان ایجاد فضای صمیمی، حمایت از عروس و ایجاد فضایی شاد و در آخرین شب حضور عروس خانم میباشد که این مهم باعث میگردد که عروس خانم در مراسم حنابندان با روحیه بهتر با خانه پدری وداع کند.
همانطور که اشاره کردیم مراسم حنابندان کمرنگ تر گردیده و یا در اجرای آن تغییرات زیادی بوجود آمده است که درحال حاضر فقط به حنا گذاشتن به روی دست اکتفا میکنند. سابقا دست و پا و حتی سر آقای داماد را نیزحنا می گذاشتند. موسسه تشریفات مجالس حاتمی بهترین برگزار کننده مراسم حنابندان چه به صورت سنتی و چه به صورت مدرن آمادگی خود را جهت ارائه خدمات حنابندان به عروس دامادهای گرامی اعلام میکند.